Avédis Messoumentz

Avédis K. Messoumentz (arménien : Աւետիս Մեսումենց), né le 6 janvier 1905 à Arapgir et mort le 12 octobre 1981 à Paris, est un compositeur et chef de chœur arménien.

Biographie

Avédis Messoumentz naît le 6 janvier 1905 à Arapgir, d'un père nommé Kévork. Il survit au génocide arménien et fuit l'Empire ottoman en passant par Urfa, Alep puis Beyrouth.

Il quitte le Liban pour la France en 1925 où il fait de brefs séjours à Marseille puis Bordeaux, avant de s'établir à Lyon. Il sort en 1930 du Conservatoire de Lyon.

En 1946, il s'installe à Paris, où il fonde et dirige l'Ensemble ethnographique Sayat-Nova.

Il vit en banlieue parisienne, à Rosny-sous-Bois, allée Erckmann-Chatrian.

Il est l'auteur de nombreux solos, duos, ensembles, musique de chambre, ballet et opéra (dont Anouch d’après Hovhannès Toumanian). Quatre de ses quatre grandes symphonies « Naïriennes » sont dédiés au passé historique et à la renaissance du peuple arménien. Il est aussi l'auteur de transcriptions de chansons folkloriques du Taron, d’Arabkir, d’Édesse, Çemişgezek et Şebinkarahisar.

Il meurt le 12 octobre 1981 à Paris. Il est enterré au cimetière parisien de Bagneux.

Œuvre musicale

Կտորներ ջութակի համար [Morceaux pour violon], 1976
Համանուագային Երաժշտութիւն [Musique symphonique], 1976
Նաիրեան հագներգութիւն - Թիւ 4 (partition d'orchestre) [Rhapsodie Naïrienne - Numéro 4 (partition d'orchestre)], 1976
Նաիրեան հագներգութիւն - Թիւ 4 (partition de piano) [Rhapsodie Naïrienne - Numéro 4 (partition de piano)], 1976
Յիսուն մեներգներ և Հինգ Զուգերգներ [Cinquante pièces pour piano et Cinq duos avec accompagnement au piano], 1973
Մեսրոպեան լեզու - Աշխարհական Գանթաթ [La langue mesrobienne - Cantate profane], 1962
Սաթէ մանեակի հլիւնները - Դիւթական պարանուագ [Les perles du collier d'ambre - Ballet féerique], 1962
Նաիրեան համանուագ - Չորրորդ - Վերածնունդի [Symphonie naïrienne n° 4, dite Renaissance], 1960
Երկու աշուն [Deux automnes], 1959
Նաիրեան համանուագ - Երրորդ - Դիւցազներգու [Symphonie naïrienne n° 3, dite Héroïque], 1958
Նաիրեան համանուագ - Երկրորդ - Եղերական [Symphonie naïrienne n° 2, dite Tragique], 1957
Հարսնաճղայ Հաւաքածոյ Հայ Ժող. Երգերու - Չմշածագէն եւ Շրջաններէն, 1955
Նաիրեան համանուագ - Առաջին - Հեթանոս [Symphonie naïrienne n° 1, dite Païenne], 1953
Աշակերտուհիիս՝ Օրիորդ Շաքէ Պէնկեանին - Սիրոյ չորս եղանակներ [A mon élève, Mlle Chakè Benguian, Les Quatre saisons de l'amour], 1948
ՆԱՐՕՏ - Դաշնակի եւ Երգի Մասնագրութիւն, Հաւաքածոյ Հայ ժողովրդական Երգերու եւ Պարերգներու Հին Արաբկիրէն եւ շրջաններէն, 1946
Ղարաբաղի Մելիքներ կամ Պըլ-Պուղի - Երգախաղ [Les Princes du Karabagh ou Bel-Boughi, Opérette], 1945
Ոսկի հեքիաթ [Conte d'or], 1938
Նուռցք - Մշեցիներու հարսանիքը [Mât d'honneur - Les mariés de Mouch], 1937
Երեք մեներգ [Trois mélodies], 1929

Publication

Le Kommando 784/5 : Aux combattants et prisonniers de l'Armée française des deux Guerres Mondiales 1914-1918 et 1939-1945, Rosny-sous-Bois, Impr. Michaud, 1977, 158 p.

Notes et références

Liens externes

Ressource relative à la musique :
- Discogs
(fr hy) « Աւետիս Գ. Մեսումենց (1905-1981) », sur bibliotheque-eglise-armenienne.fr (liste de ses œuvres disponibles à la bibliothèque de la Cathédrale arménienne Saint-Jean-Baptiste de Paris)
« A. Messoumentz "Chant d'adieu" Lyne Dourian Ա. Մեսումենց «Հրաժեշտի երգ» » [vidéo], sur youtube.com,‎ 16 août 2006